Xitoy olimlari yadro sintezi asosida ishlaydigan va “sunʼiy quyosh” nomi bilan tanilgan energiya loyihasini 2027-yilgacha ishga tushirishni maqsad qilmoqda. Ushbu loyiha — Burning Plasma Experimental Superconducting Tokamak (BEST) — mamlakatning uzoq yillardan beri olib borilayotgan yadro sintezi boʻyicha tadqiqotlarining keyingi bosqichi hisoblanadi.
Loyiha orqali Quyoshning ichki qatlamlarda amalga oshadigan tabiiy energiya jarayonini yer sharoitida takrorlash koʻzda tutilgan. Bu jarayon, nazariy jihatdan, cheksiz va toza energiya olish imkonini beradi. 2025-yilda Xitoyning Xefey shahridagi Experimental Advanced Superconducting Tokamak (EAST) qurilmasi 1000 sekunddan ortiq vaqt davomida plazmani yuqori haroratda barqaror ushlab turishga erishgan. Mutaxassislar buni muhim ilmiy yutuq sifatida baholagan.
Shunga qaramay, ekspertlar yadro sintezini amaliy energiya manbayiga aylantirish hali erta ekanini qayd etmoqda. Chunki hozircha bu texnologiya oʻzidan sarflanganidan koʻproq energiya ishlab chiqarishni taʼminlay oladigan darajaga yetmagan. Jarayonning barqarorligi, materiallarning chidamliligi va amaliy sanoat qoʻllanmasiga moslashtirish kabi muammolar hamon dolzarbligicha qolmoqda. Agar Xitoy 2027-yilga moʻljallangan rejani muvaffaqiyatli amalga oshira olsa, bu energetika sohasida jahon miqyosida katta oʻzgarishlarga olib kelishi mumkin.

