“Dekret puli” qachon to‘lab beriladi?

Farzand kutayotgan xodimlar dekret ta’tiliga chiqishgandan so‘ng turgan gapki, oyma-oy tushib turadigan oylik maoshlari uziladi. Shundan so‘ng esa xodimlarga homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha beriladigan nafaqaga umid bog‘laydi va rejalar qiladi. Ammo, har doim ham ish beruvchilar tomonidan ushbu nafaqalar o‘z vaqtida to‘lab berilmaydi.
Xolbuki, “Davlat ijtimoiy sug‘urtasi bo‘yicha nafaqalar tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida”gi Nizomning (Adliya vazirligi tomonidan 2002-yil 8-mayda 1136-son bilan davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan) 103-bandiga ko‘ra, vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik bo‘yicha tayinlangan nafaqalar, ish haqi to‘lash uchun belgilangan muddatlarda to‘lanadi.
Mehnat Kodeksining 253-moddasiga ko‘ra, xodimlarga ish haqi to‘lash muddatlari jamoa shartnomasida yoki ichki hujjatda, ular mavjud bo‘lmaganda esa mehnat shartnomasida shart qilib ko‘rsatilgan muddatlarda belgilanadi va har yarim oyda bir martadan kam bo‘lishi mumkin emas. Xodimlarga oylik ish haqi, qoida tariqasida, o‘n olti kundan ko‘p bo‘lmagan tanaffus bilan ikki qismga bo‘lingan holda (bo‘nakda va qolgan qismi miqdorida) to‘lanadi.
Demak, yuqoridagilardan xulosa qilsak, homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha nafaqa ya’ni “dekret puli” ish haqi to‘lash uchun belgilangan muddatlarda to‘lanishi lozim.
Ha aytgancha, Mehnat Kodeksining 333-moddasiga ko‘ra, ish beruvchi ish haqini, ta’til to‘lovlarini, mehnat shartnomasi bekor qilingandagi to‘lovlarni va (yoki) xodimga to‘lanishi lozim bo‘lgan boshqa to‘lovlarni to‘lash muddatini buzgan taqdirda, ularni to‘lov muddatidan keyingi kundan e’tiboran to haqiqatda hisob-kitob qilingan kunni o‘z ichiga olgan muddatgacha har bir kechiktirilgan kun uchun O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining o‘sha vaqtda amalda bo‘lgan qayta moliyalashtirish stavkasidan kelib chiqqan holda foizlar (pulli kompensatsiya) bilan birga to‘lashi shart. Agar xodimning mehnat huquqlari buzilsa, hududiy mehnat inspeksiyasiga, prokuratura yoki adliya organlariga huquuqlarini tiklashda amaliy yordam so‘rab murojaat qilishlari mumkin.